Białka w diecie
Cześć, dzisiaj poruszymy temat białka. Chyba dla facetów najbardziej pożądana rzecz w żywności. Znam kobiety które również nie stronią od produktów bogatych w białko, ale są też i osoby które z własnej woli lub czasami pod małym przymusem rezygnują np., z produktów mięsnych. Dobrze wtedy znać alternatywy jakich pełno na rynku.
Budowa białka – Białka składają się z aminokwasów, m.in. Leucyna, Alanina, Glutamina czy Arginina
Funkcje białek - białko stanowi istotny element diety osób aktywnych fizycznie, pełni tzw funkcje budulcową – jest odpowiedzialny za syntezę nowych włókien mięśniowych i regenerację uszkodzonych na skutek uszkodzeń mechanicznych. Kolejne funkcje to m.in.: regulujące (regulacja hormonalna), energetyczna (1g – 4kcal), odpowiedzialna jest za skurcz mięśni, transport hemoglobiny czy wytwarzanie i przekazywanie impulsów mózgowych.
Jedną z ciekawszych funkcji białek jest ich efekt termiczny wynoszący około 20%. Oznacza to, że spożycie około 100g białek spowoduje zużycie około 80kcal na procesy związane z trawieniem. Jest to dosyć istotny czynnik o którym należy pamiętać w układaniu planów żywieniowych. Duża podaż białka w czasie diety mającą na celu obniżenie tkanki tłuszczowej zapobiega katabolizmowi – utracie masy mięśniowej na skutek niedoborów białka w organizmie. Nasz organizm potrafi magazynować białko właśnie w mięśniach. Produkty bogate w białko posiadają również wysoki indeks sytości. Spożywanie tych produktów wraz z np., innymi produktami posiadającymi wysoki indeks sytości (np. ziemniaki) spowoduje małą chęć na podjadanie i niskie uczucie głodu.
Produkt |
Indeks sytości [%] |
Biała ryba225 |
Stek wołowy176 |
Fasolka po bretońsku168 |
Jajka150 |
Żółty ser146 |
Soczewica133 |
Spośród dostępnych białek możemy wyróżnić dwa rodzaje: białka pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Białka pochodzenia roślinnego często stanowią mniejszość jeżeli chodzi o dzienne spożycie tego makroskładnika. Wyjątkiem są świadome wybory konsumentów którzy z przyczyn zależnych lub niezależnych od siebie rezygnują czy to z mięsa czy produktów zwierzęcych. Oczywiście w rozrachunku całego dnia należy brać całkowitą podaż białka, łącznie z tą którą dostarczamy z produktów w których ten makroskładnik nie dominuje. Białka roślinne spożywane wraz z białkami zwierzęcymi powodują, że aminokwasy zostają wymieszane a tak skomponowany posiłek powoduje lepszą wchłanialność białka. Warto również na zawartość leucyny w białku, która jest głównie odpowiedzialna za syntezę białek.
Białko w produktach roślinnych
Produkt |
Białko w 100g |
Soja36g |
Soczewica25g |
Groch24g |
Ciecieryca20g |
Tofu13g |
Makaron13g |
Ryż biały8,2g |
Groszek zielony6g |
Bóg5,2g |
Ziemniaki2g |
Białko w produktach mięsnych
Produkt |
Białko w 100g |
Łosoś24g |
Tuńczyk wędzony24g |
Pierś z kurczaka21,6g |
Wieprzowina , schab21g |
Pierś z kaczki20g |
Mięso z uda kurczaka17,9g |
Jaja kurze12,5g |
Skyr12g |
Jogurt naturalny4,5g |
Mleko 2%3g |
Odżywki białkowe to preparaty które w szybki sposób dostarczają dużą porcję białka. Dostępne w różnych smakach najczęściej produkowane jest np z serwatki białka, czy soi. Oczywiście odżywki białkowe nie są obowiązkowym suplementem który należy dostarczać. Z pewnością jest to ciekawa alternatywa i otwiera nowe możliwości w komponowaniu posiłków czy pospolitym nabijaniu podaży białka. Również białka wegańskie są dobrym źródłem białka dla osób które mają ograniczone źródła ich pozyskania.